Kürtler Demokratik Özerklikliği tartışıyor

DİYARBAKIR - Demokratik Toplum Kongresi (DTK), Kürt sorununda önemli bir çözüm projesi olarak görülen ve 17-18 Aralık 2010 tarihinde Diyarbakır'da düzenlediği çalıştay ile Türkiye gündemine getirilen Demokratik Özerklik projesi için yapacağı çalıştayın 2.'si yarın başlıyor.

12-13 Mayıs tarihleri arasında sürecek olan "Demokratik Özerklik 2 Çalıştayı" Kürtlerin neden demokratik özerklik istediği sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel alanlarda tarihi siyasi gelişmeler ile ortaya konulacak.

Yeni Anayasa yazımına başlandığı bugünlerde Kürt siyaseti, Demokratik Özerkliği'n Kürtlerin siyasal statüsü olarak yeni anayasada yer almasını isteyecek. 2010 yılında düzenlenen çalıştaydan farklı olarak bu yılki çalıştaya katılımlar uluslararası düzeyde olacak. İspanya, İngiltere Almanya Belçika ve Kıbrıs'tan da uzmanların katılacağı çalıştayda modelin Avrupa deneyimleri de masaya yatırılacak. Yarın, Bağlar Belediyesi Konferans Salonu'nda yapılacak olan çalıştaya katılacak olan, aydın, yazar, gazeteci, akademisyen ve siyasetçiler, "Siyasal", "hukuki", "öz savunma", "sosyal", "ekonomik", "kültürel", "ekolojik" ve "diplomasi" olmak üzere 8 alanda örgütlenmeyi esas alan "Demokratik Özerklik" modelini tartışacak.

Neden Demokratik Özerklik?

Demokratik Özerklik modeli ve yarın yapılacak çalıştayı değerlendiren DTK Koordinasyon Kurulu Üyesi Demir Çelik, 2005 yılından bu yana dillendirdikleri ve 2007 yılından itibaren inşa sürecinin başladığı Demokratik Özerklik projesinin Türkiye'nin barış projesi olduğunu söyledi. 17-18 Aralık 2010 tarihinde düzenledikleri çalıştayda uluslararası bir katılımın olduğu ve deneyimlerin de paylaşılmasını istediklerini ancak zaman darlığı nedeniyle bunu yapamadıklarını belirten Çelik, "Akademisyen, bilim insanları, yazar, gazetecilerin ve siyasetçilerin katıldığı bir çalıştay ile gündeme damgasını vurdu" dedi. "Biz özerklik ile özellikle Türkiye'nin nüfus yoğunluğu, büyük coğrafyası farklı etnik ve dinsel kimliklerin, kültürlerin iç içe yaşanmışlığından hareketle değişen dünya koşullarına bağlı olarak ve tek merkezden yönetilemeyeceğini, yönetilmesinin demokratik olmayacağını bu anlamıyla da dünyanın değişen koşullarına bağlı olarak ademi merkeziyetçi yönetimlerin başta AB olmak üzere tüm dünyanın gündeminde olduğu bir süreçte Kürtler gibi Ortadoğu'da 40 milyon nüfusa sahip ve 4 ayrı ülkede parçalanmış coğrafyalarıyla statüsüz yaşayan halkın kendi öz güçlerine, öz yönetimlerine dayalı kendini yönetmesi kaçınılmaz olduğunu söyledik. Bunun da yeni ulusal üniter devleri ön görmeden, yeni sınırlara ihtiyaç duymadan her Kürt parçasının bulunduğu ülke sınırları içerisinde kendisini yönetebilecek siyasal formasyona kavuşması anlamına gelen Demokratik Özerkliği dillendirmeye çalıştık" dedi.

'Demokratik Özerklik modelinin 1 yılını tartışacağız'

Demokratik Özerklik modelinin gündeme gelmesi ile büyük ilgi uyandığını ifade eden Çelik, "Bunu çalıştayda ifade ettiğimiz şekliyle de Başbakan'dan Cumhurbaşkanı'na, siyasetten bilim insanlarına herkesin ilgi odağı olmaya başladı. Ancak 90 yıllık Türkiye Cumhuriyeti'nin refleksleri sistemin inkarcı retçi, asimlasyonist özellikleri dikkate alındığında da dikkate değer bulunmadı. Ellerinin tersiyle ittikleri yetmezmiş gibi projeyi anlamadan ülkeyi bölen bir algıyla ret ettiler. Bu bir zaman kaybıydı. Bu proje hükümet tarafından sahiplenilmiş olsaydı bugün hepimizin rahatsızlık duyduğu savaşın sona ermesi, barışın, eşit, özgür yurttaş olmanın da yolu açılacaktı. Hem uluslararası ayağının eksik kalan kısmında onların deneyim ve tecrübelerini paylaşmak adına uluslararası katılımın da olacağı ama aynı zamanda 14 Temmuz 2011'de DTK üzerinden Demokratik Özerkliği ilan ettiğimizin 1 yılı dolmak üzereyken neleri başardık, pratikte hangi yolları kat ettik, sosyal, siyasal, kültürel, ekolojik politikalarımızın toplumla buluşması konusunda kat ettiğimiz mesafenin ne olduğunu kamuoyuyla paylaşmak hem de artık demokratik kamuoyuna özerkliğin de ötesinde demokratiklikten ne anladığımızı Demokratik Özerklik ile birleştirildiğinde yeni bir siyasal zihniyetin anlayışın giderek Kürdistan coğrafyasında nasıl hayat bulacağına dair düşüncelerimizi ifade etmek istiyoruz" şeklinde konuştu.

'Tüm boyutları bir bütün olarak tartışacağız'

İspanya, İngiltere Almanya, Belçika ve Kıbrıs'tan da katılımların olacağını ifade eden Çelik, "Onların deneyimlerini paylaşacağız. Bu çalıştay bir yanıyla da Kürt sorununun çözümüne perspektif sunan özellikte olacak. Özerklik bir statüdür ama bu statü devlet içi, sistem içi ortak vatanda, demokratik ulus eksenli bir çözüm olduğunu bu anlamıyla da demokratik, özgürlükçü, eşitlikçi bir anayasayla da taçlandırılabileceğini ön görüsünü savunuyoruz. Yeni anayasanın yazımına başlandığı bu süreçte Kürt sorununun çözülmesi önemli bir fırsata dönüştürülüp neleri tartışmamız gerektiği konusunda da Kürt cephesi olarak Demokratik Özerklik'ten ne anlaşılması gerektiğini ifade etmeye çalışacağız. Siyasal, hukuki, öz savunma, sosyal, ekonomik, kültürel, ekolojik ve diplomasi boyutlarını bir bütün olarak aktaracağız. Geçen bir yıllık süreçte bölgemizde neleri başardık ve neleri açığa çıkardık kamuoyuyla paylaşmak istiyoruz" dedi.

Özerkliğin gerekliliğine Van depremi örneği

Demokratik Özerklik modelinin ret edilmesinin 1 yılda Türkiye'de sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel kayıplara neden olduğunu ifade eden Çelik, "Kürt sorununun demokratik çözümü sağlanmadığı sürece de toplumsal politik kültürel kırımın devam edeceğini savunuyoruz. Van depremi ciddi bir yıkıma neden oldu ama devlet buna cevap olamadı. Ankara'dan Van'ı görmeye çalıştığınızda yapabileceğiniz, yaptıklarınızdan öte değildir. Siz bunun yerine Van'ı kendi öz yönetim gücüne kavuşturabilirseniz, meclisleriyle kendini var ettiği bir kent haline getirebilirseniz, insanlar meclislerle temel taleplerinin neler olduğu konusunda ortaklaşıp onların giderilmesi konusunda katılımcı demokrasinin gereği olarak katılmalarını sağlayabilseydiniz deprem bu denli yıkıcı ve doğal, siyasal, vicdani bir yıkıma neden olmazdı. Şu ana kadar da ciddi bir mesafe alınırdı. Bu özerkliğin ne kadar gerekli olduğunu açığa çıkarıyor" dedi.

Yarın yapılacak olan çalıştayın bazı katılımcıları şöyle: DTK Eş Başkanı Ahmet Türk, emekli MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş, Yazar Ferda Koç, Yazar Metin Yeğin, Prof. Dr. Mesut Yeğen, Bask Ülke Üniversitesi'nden Francısko Letamendia Belzunce, Queen's Üniveristesi'nden Ephrahim Nimni, Barcelona Özerk Üniversitesi'nden Ricard Vilaregut Saez, Sinn Fein Başkan Yardımcısı Raymond McCartney, Pir Sultan Abdal Derneği, TTB, MAZLUMDER, Diyarbakır Barosu, DİTAM, GÜNSİAD, Ermeni Vakfı, ÖDP, ESP, SDP, EMEP temsilcileri.

2 gün sürecek çalıştayın programı da şöyle:

12 Mayıs Cumartesi

9:00-9:30 Açılış Konuşması: DTK Eş Başkanı Aysel Tuğluk
9:30-14:30: Bölgesel Yönetimlerde Dünya Deneyimleri
Moderatör: Evren Çevik
09:30-10:00 Sunum: Edip Yaşar
10:00 - 10:15: Ara
10:15-10:45 Sunum: Raymond Mccartney (Sinn Fein Başkan Yardımcısı)
10:45-11:15 Sunum: Eprahim Nımnı (Queen's Üniveristesi)
11:15-11:25 : Ara
11:25-11:55 Sunum: Ricard Vilaregut Saez (Barcelona Özerk Üniversitesi)
11:55-12:25 Sunum: Francisco Letamendia Belzunce (Bask Ülke Üniversitesi)
12:25-12:35: Ara
12:35-13:30: Tartışma
13:30-14:30: Yemek Arası
14:30-14:50: Çözüm Modeli Olarak Demokratik Özerklik
14:50-15:50: Yeni Anayasada Demokratik Özerklik
Moderatör: Halil Aksoy
Sunum: Ayla Akat Ata
15:50-16:00: Ara
16:00-17:00: Demokratik Özerklikte Kadın 
Moderatör: Halil Aksoy
Sunum: Tülay Özdemir
17:00-17:10: Ara
17:10-18:10: Demokratik Özerkliğin Siyaset Boyutu
Moderatör: Halil Aksoy
Sunum: Demir Çelik

13 Mayıs Pazar

9:00-10:00: Demokratik Özerkliğin Sosyal Boyutu
Moderatör: Hülya Alökmen Uyanık
Sunum: Saliha Aydeniz
10:00-10:15: Ara
10:15-11:15: Demokratik Özerkliğin Kültür Boyutu 
Moderatör: Hülya Aalökmen Uyanık
Sunum: Kemal Ongun
11:15-11:30: Ara
11:30-12:30: Demokratik Özerkliğin Ekonomi Boyutu 
Moderatör: Hülya Alökmen Uyanık
Sunum: Halis Bilen
12:30-14:00: Yemek Arası
14:00-15:00: Demokratik Özerkliğin Ekolojik Boyutu
Moderatör: Hüsamettin Zenderlioğlu
Sunum: İdris Baluken
15:00-15:15: ARA
15.15-16:00: Kapanış Konuşması: DTK Eş Başkanı Ahmet Türk. DİHA