Tüketicilerin alışverişlerinde yanılmasını en aza indirmek için harekete geçen Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, etiketlerde kullanılabilecek tanımları ve yasakları açıklayan rehber hazırladı. Rehbere göre, etiketlerde 'gerçek' veya 'hakiki' ifadeleri kesinlikle yer alamayacak. Geleneksel ifadesini kullanabilmek içinse 30 yıl şartı getirilecek.
Hürriyet'te yer alan habere göre, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, tüketicilerin alışverişlerinde yanılmaması için, etiket rehberi hazırladı. Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan rehberde, gıda ürünlerinin etiketlerinde, dikkat edilmesi gereken tüm unsurlar, örneklerle anlatıldı. Rehberde yer alan bilgiler arasında, gerçek veya hakiki ifadelerinin etiketlerde yer almayacağı da yer aldı. Hakiki bal, gerçek meyve/meyveli, hakiki Maraş dondurması gibi tanımlamaların etiketlere yazılamayacağı belirtilen rehbere göre, geleneksel ifadesini kullanmanın da 30 yıl aynı şekilde üretim yapmak gibi şartları var. Rehberde yer alan açıklamaların bir bölümü şöyle:
*Margarin etiketlerinde tereyağını çağrıştıracak görseller (yayık gibi) kullanılamaz. Üretiminde meyve/sebze yerine tamamen aroma verici kullanılan bir gıdanın etiketinde, meyve/sebze görseli kullanılırsa, gıdanın aromalı olduğu görselin bulunduğu yerde vurgulanmalı. Yenilebilir buz karışımlı gıdalarda süt ve türevi hiç kullanılmamışsa, bu gibi gıdaların etiketlerinde inek gibi görsellere yer verilemez.
* Bir yufkacı yufka yapacağı hamuru elinde yoğurmuyor ancak yufkaları elinde açıyorsa bu durumda el yapımı ifadesi kullanılabilir. Ancak, yaprak sarmasında bir kısım işlemler elde yapılmış olmasına rağmen, gıdaya özelliğini kazandıran sarma işlemi makinede gerçekleştirilmişse, bu durumda el yapımı ifadesinin kullanılması uygun olmaz.
[Artık etiketlerde bu kelimeler kullanılamayacak]
* Çiftlik usulü yoğurt, köy tipi yoğurt, köy yoğurdu, çiftlik yoğurdu gibi ifadeler kullanılamaz. Ancak, Meksika usulü tavuk, Edirne usulü ciğer gibi gıdanın tat, lezzet, pişirme tekniği gibi spesifik bir özelliğine atıf yapan ifadeler kullanılabilir.
* Geleneksel teriminin gıdanın adında kullanılabilmesi için, dikey gıda kodeksinde tanımlanmış olması veya Türk Patent Enstitüsü tarafından tescillenmiş olması veya geleneksel üretim, işleme yöntemi, geleneksel bileşim, geleneksel hammadde veya malzeme açısından en az otuz yıl süreyle kullanıldığının kanıtlanmış olması gerekir. Endüstriyel ölçekte üretilen gıdalar için ev yapımı ifadesi kullanılamaz. Ancak ev yapımı tadında, anne eli değmiş gibi ifadeler, tüketici tercihine bırakıldığından kullanılabilir.
* Taze terimi sadece anlamının açık olduğu durumlarda kullanılmalıdır. Örneğin sadece taze meyvelerden üretilen taze meyve salatası, satış noktasında soğukta muhafaza edilen ve raf ömrü çok kısa olan taze süt ürünleri (düşük sıcaklıklarda pastörizasyon işlemi uygulanmış krema, kaymak gibi), piyasadaki benzerlerine göre raf ömrü daha kısa olan pastörize edilmeyen birada kullanılabilir. Pastörize edilen içme sütleri için pastörize taze içme sütü ifadesi kullanılabilir. Ancak, UHT ve sterilize sütler için taze terimi kullanılamaz.
* Cappuccino tüketiciler tarafından kolayca algılanabileceğinden ilave tanımlayıcı bilgilere gerek yoktur. Ördek ciğeri için pate adı kullanıldıysa, bu ifade ile birlikte, ördek ciğeri ifadesi de kullanılmalıdır. Quark için, taze peynir ifadesinin de kullanılması gerekir. İtalya'da makarna pasta olarak isimlendirilmektedir. Bu ürün kapalı bir ambalaj içinde ve ambalaj üzerinde makarnayı çağrıştıran hiçbir görsel de olmadan İtalya'dan ithal edildiğinde, iç piyasaya sunulmadan önce ambalaj üzerinde ürün adı olarak makarna yazılmalıdır.
* Mantının tüketiciler tarafından etli olması beklenir. Ancak et yerine veya et ile birlikte soya kullanılması durumunda soya ürün adının yanında uygun şekilde belirtilir. Böyle bir durumda geçen soya ifadesi, gıdanın adı olan mantı ifadesinin yazıldığı punto büyüklüğünün en az yüzde 75'i kadar büyük yazılır.
* Trans yağla ilgili beslenme bildirimi, diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, gıdaların yüzde 2'den fazla trans yağ içermesi halinde zorunludur. Trans yağın yüzde 2'den az olması durumunda, trans yağ miktarı isteğe bağlı olarak verilebilir.
