FİLOZOF EHMEDÊ XANÎ’NİN TELMİH SANATINA BAKIŞI (4)
Xanî Kürtlerin derdini ve güç durumlarını konu alan Mem û Zin eserinin 5.bölümün başında, sakiye şöyle demiştir:
“Saki, Allah için gel de iyilik ediver
Cem kadehine bir yudum şarap koyuver
Ki kadeh şarapla dünyayı göstersin
Ve dileğimiz ne varsa, görünü versin
Ta ki belirsin, görünsün önümüzde durum
Kolaylaşıp elde edilecek mi ikbalimiz, bakalım”
Bu dizeler bütün olarak, Acem şahı Cemşid’in kadehini işaret eder.
Mitolojiye göre, büyülü olan o kadeh, bir dürbün gibi dünyayı, bir teleskop gibi de yıldızları gösterirmiş; Yine mitolojiye göre, o kadehe bakan kimse, gelecekte nelerin olacağını anlarmış. ölümsüz Xanî, kendi kadehini o kadehe benzetmiş ve onun yardımıyla Kürtlerin gelecekteki durumunu görüp bilmek istemiştir.