SON DAKİKA

XANÎ'DE EVRENİN VE FELSEFENİN BÜYÜLÜ İKİ SAYISI

XANÎ'DE EVRENİN VE FELSEFENİN BÜYÜLÜ İKİ SAYISI 26 Ekim, 2016 02:00 Güncelleme: 26 Ekim, 2016 02:00 XANÎ'DE EVRENİN VE FELSEFENİN BÜYÜLÜ İKİ SAYISI

Bilenler bilgeler! Tasarımın amacı, toplumların yeni bir düzen için örgütlenmesidir. Evrende tekliği Yaradan'a bıraktım. Onun ilk yarattığı Âdem'in tekliğine son verip Havva'yı yaratması “büyülü iki sayısı”nın anlamını belirtti.


Sahnede meleklerle iblisi sınıflandırması, Âdem'in İblise kanıp Havva ile birlikte elmaya yemesi, bir şekilde Allah'ı unutması; cennetten kovulmasın sebep oldu. Dünya denen şu gezegenden yeniden olgunluğa erişip, cennete sevdalanması hep ilgimi çekmiştir.


Ara konak mavi felek, inanılan cennettin karşılığı da cehennemdir. Melek-Şeytan, güzel-çirkin, doğru-yanlış, aydınlık-karanlık, erkek-dişi gibi tez-antitez ve karşıttırlar. Biri olmadan diğerini tarif edemeyiz. Birini kabullenip, diğerini dışlayamayız. Ara konak dünyamızda bu iki karşıtın olgusunu düşünerek, deneyleyerek tecrübe ediniriz. Yok, güzergâhımızı aklın kimliğinde tayin ederiz. Evrende her şey çoğuldur. Çoğulun ilk sayısı ikidir. Teori düşüncedir, pratik deneydir. Teori olmadan pratik olmaz. Ama teorinin anlamı: tez-antitez ortamında deneye geçerek elde ederiz. TEK unsurlu deney hayalci tasarruftur.Görmüyorsun hepsi karşıttır birbirine!Hikmet nedir, niçin hepsi denktir birbirlerine!Çünkü olmazsa karşıtlık,Olanaksızlaşır ayırtetmek ve tanışıklık.


“iki” sayısının hem şekilsel sayı temelinde, hem felsefenin karşıtlık unsurunda hap kullandım. Tacettin-Siti, Mem-Zin Dadı(aydın)-Beko, iki bey(Mirza-Ziyaeddin),Tacdin'in iki kardeşi(Arif –çeko),iki kan kardeşi(Tacdin-Memo)gibi. Felsefe-hikmet düşüncesinde  bilim-cehalet, doğru-yanlış, akıl-gönül, mevcut idare, ideal düzen benzeri kurgularımda ”iki sayısını büyüsüne kapıldım. yüce Xanî bu savunmayı bilgelere kuruluna yaparken, anada fısıldayarak, ”söylediğimi, akılcı felsefenin temel dayanağı olan düalite olarak anlamalısın” dediKaynak.Xanî'nin tasarımı-H.Mem

Yorum Ekle