Ukrayna'nın özerk bölgesi Kırım, özerklik statüsünü arttırma ya da bağımsızlığını ilan edip Rusya'ya bağlanma seçeneklerinin sunulduğu referandum için dün sandık başına gitti. Oylama, Kiev'de Viktor Yanukoviç'in devrilmesi ve Rusların haklarının kısıtlanmasına yarımadada kas gücünü göstererek misilleme yapan Rusya ile Batı arasında yaşanan dramatik restleşmelerin gölgesinde gerçekleşti. ABD ve birçok Avrupa ülkesi referandumun sonucunu tanımayacaklarını yineledi.
12 saat süren referandumda sayıları 1.2 milyonu bulan seçmenlere Kırım'ın Rusya'ya bağlanmasını kabul ediyor musunuz? ve 1992 Anayasası'nın yeniden yürürlüğe girmesi ve Kırım'ın kendi kaderini tayin hakkı korunarak Ukrayna'nın bir parçası olmasını istiyor musunuz soruları yöneltildi. 23 ülkeden 135 gözlemcinin izlediği referandumun kesin sonucu bugün açıklanacak. Kırım Başbakanı Sergey Aksyonov, katılım oranının yüzde 50'yi aştığını belirterek Referandum hedefine ulaştı. Kırım, Rusya'ya katılacak dedi. Ukrayna'nın geçici Başbakanı Arseniy Yatsenyuk Sonucu hiçbir şekilde tanımayacağız. Bugün Kırım'da ayrılıkçılığı ve bölünmeyi destekleyenleri en kısa zamanda adalet önüne çıkartacağız diye çıkıştı. Referandum sürerken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, kendisini ikna etmek için arayan Almanya Başbakanı Angela Merkel'e Kırım halkının seçimine saygılı olacağız. Referandum tamamen yasal ve BM Sözleşmesi'nin birinci maddesine uygun yanıtını verdi. Alman hükümeti ise Merkel'in Rus ordusunun Kırım dışındaki Herson bölgesine çıkarma yaptığı iddiaları nedeniyle tepkisini dile getirdiğini duyurdu. ABD de 'Rusya'nın yaptırımlarıyla karşı karşıya kalacağı' uyarısı yaptı.
Ülkenin doğusunda Donetsk'te de Rus yanlıları sanal referandum yaparak bağımsızlık ilan etti. Harkov'da da 100 metrelik Rusya bayrağı açıldı.
Kırım Tatarları referandumu boykot etti. Kırım Tatar Milli Meclisi Tatarların geleceklerini belirleme hakkı çiğnenerek Kırım'ın statüsünün değiştirilmesini kabul etmiyoruz. Uluslararası hukuka dayanarak BM, AGİT, Avrupa Konseyi ve AB'nin kaderimizi belirleme imkânı sağlamasını istiyoruz açıklamasını yaptı. Tatar Meclisi Seçim Komisyonu Başkanı Zair Smedlayev de, Referandumda sahtekârlık diz boyudedi.
Kırım'da Rus ve Ukrayna askerleri arasında çatışma riskine karşı 21 Mart'a kadar ateş açılmaması kararı alındı. Başbakan Sergey Aksyonov, referandum sonrası Ukrayna askerlerinin 'yasadışı' ilan edileceğini belirtti: Teslim olsun ya da istifa etsinler. Ukrayna Savunma Bakanı İhor Tenyuk ise Rusya ile 21 Mart'a kadar ateşkes için anlaştık. Bu süreçte askeri tesislerimize dokunulmayacak. Askerlerimizi çekmeyeceğiz dedi. Başbakan Yardımcısı Vitali Yarema da Ateş açılırsa karışık vereceğiz diye uyardı. Kiev'den Rusya sınırına gönderilen 20 kamyon dolusu ağır silah ise Donetsk ve Lugansk yakınında Rus sivil savuma güçleri tarafından durduruldu.
