Temiz Hava Hakkı Platformu’nun hazırladığı rapora göre, hava kirliliği 12 şehrinde artık tüm yıla yayıldı, 5 kentte ise kirlilik sorunu kronikleşti.
Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) hava kirliliğinin azaltılması, halk sağlığının korunması ve temiz hava hakkının savunulması amacıyla Eylül ayında hazırladığı “Kara Rapor 2021: Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri”ne göre 5 ilde hava kirlilik sorunu kronikleşti.
Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) de dâhil olduğu 16 sivil toplum kuruluşu tarafından hazırlanan ve bu yıl dördüncüsü yayımlanan rapor, “Türkiye’nin 2020 Yılı Hava Kirliliği Karnesi”, “2020 Yılı Kirletici Bazında Hava Kirliliği”, “İklim Değişikliği ve Hava Kirliliği”, “Hava Kirliliğinin Sağlık Etkileri”, “Türkiye’de ve Dünyada Hava Kirliliği Mevzuatı” isimli beş başlıktan oluştu.
EN TEMİZ HAVA BİTLİS VE HAKKARİ’DE
Raporda, 2020’de sadece Bitlis ve Hakkâri’de temiz hava solunduğu; 45 ilde ise hava kirliliğinin ulusal sınır değerlerini aştığı belirtiliyor. Raporda, orman yangınlarıyla iklim değişikliğine sebep olan siyah karbonun havaya salındığı açıklanırken, kirli havanın COVID-19’un vücuda girişini kolaylaştırdığı; genlere etki eden hava kirliliğinin yetişkinlerde majör depresyonu ve yaşlanmayı tetiklediğine de yer verildi.
KİRLİLİK 12 İLDE TÜM YILA YAYILDI
Hava kirliliğinin 12 şehrinde artık tüm yıla yayılan bir sorun olduğunun altı çizilen raporda, Ağrı, Muş, Iğdır, İstanbul, Sinop, Malatya, Edirne, Tokat, Kayseri, Denizli, Düzce, Karabük ve Ankara’daki 15 istasyonda 2020 yılı boyunca yapılan ölçümlerde “yüksek hava kirliliği” gözlemlendiği kaydedildi. Ayrıca Ağrı, Iğdır, Maraş, Manisa ve Düzce’de hava kirliliği sorununun kronikleştiği ifade edilirken, 2020’de hava kalitesi en düşük çıkan iller ise Ağrı, Iğdır ve Muş olarak sıralandı.
STRATEJİ GELİŞTİRİLMELİ
Raporu hazırlayan THHP, hava kirliliğine yönelik alınacak önlemleri ise şöyle sıraladı:
* Hava kirliliği ile mücadele stratejisi geliştirilmeli,
* İller bazında temiz hava eylem planları oluşturulmalı,
* PM2.5 ve PM10 değerleri başta olmak üzere tüm kirleticiler ülke genelinde düzenli olarak izlenmeli ve açıklanmalı,
* Hava kirliliğinin sağlık etkilerini hesaplamayı sağlayacak ölüm sayısı gibi veriler açıklanmalı,
* Çevre mevzuatına uyması için gerekli yatırımlarını tamamlamayan kömürlü termik santrallerin çalışmasına izin verilmemeli,
