ANKARA - BDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, anadilde savunma hakkı için Meclis'e kanun teklifi verdi. Baluken, kanun teklifinin gerekçesinde, anadilin insanın en tabi hakkı olduğu ve asimilasyonun bir insanlık suçu olduğunu belirterek, "Bu nedenle başta Kürtçe olmak üzere Türkiye'de konuşulan dil ve lehçelerin, engellenmesi bir yana, geliştirilip bir sonraki kuşaklara aktarılabilmesi için maddi ve manevi olarak desteklenmesi gerekmektedir" dedi. Uluslararası sözleşmelerde dil haklarının insanın temel haklarında biri olarak geçtiğine dikkat çeken Baluken, 1948 yılında imzalanan İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve ardından anadil hakkını gözeten birçok uluslararası sözleşmede Türkiye'nin de imzasının olduğunu hatırlattı.
'Lozan antlaşması ihlal ediliyor'
Baluken, söz konusu anlaşmalara rağmen Türkiye'de anadilde savunma yapma hakkının mahkemelerce kabul edilmediğini belirterek, "Söz konusu davalarda sanıkların en iyi bildikleri dilde konuşmaları ve savunma yapmaları; yasalardan da üstün olan, Türkiye'nin kurucu antlaşması Lozan Barış Antlaşması'nın 39/5'inci maddesinin açık hükmü gereğidir" dedi. Lozan Barış Antlaşması'nın ihlal edildiğine dikkat çeken Baluken, ayrıca Anayasa'nın "Hak Arama Hürriyeti" başlıklı 36'ncı maddesinin de ihlal edildiğini kaydetti. Baluken, "Netice itibariyle anadilde savunma hakkı yasal zeminde mevcut olan bir hak iken siyasi iradenin ve yargının tutumu ile yok sayılmış; kullanımı ise illegal zemine taşınmıştır. Özünde yasal olan bu hakkın kullanımını keyfiyete bırakmamak adına Ceza Muhakemesi Kanunu'nda bir değişiklik yapılması elzemdir. Zira burada yapılacak değişikliğin; mevcut yasal durumun daha iyi anlaşılmasını ve hukuksuzluğun giderilmesini sağlayacağı kuşkusuzdur" dedi. Baluken verdiği kanun teklifinde, 5271 Sayılı CMK'nın 202'nci maddesinin 1. fıkrasının değiştirilmesini istedi. DİHA
