4+4+4şeklinde 12 yıllık zorunlu eğitime geçilen 2012-2013 eğitim öğretim yılının bitmesine sayılı günler kaldı. İşte İstanbul 'un 4+4+4 karnesi: 12 yıllık kesintisiz eğitim ve okula başlama yaşının 66 aya inmesiyle kentteki öğrenci artıyı yüzde 33 arttı. Birinci sınıfa başlayan 300 bin öğrenciden yüzde 8'i 66 ay altında isteğe bağlı olarak okula başladı, okula gitmesi zorunlu 66 aylıklardan yüzde 4'ü rapor aldı, okulların yüzde 69'u dönüştü.
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Muammer Yıldız'a İstanbul'un 4+4+4 karnesini sorduk. Ay sonunda tamamlanması beklenen okul dönüşümlerinden, dönüşen okulların müdür atamalarına kadar pek çok konuyu konuştuk. Yıldız'a göre 1886 okullu İstanbul'da okul dönüşümleri en çok bunaltan konu. Yıldız'ın değerlendirmeler şöyle:
Kentin öğrenci sayısı yüzde 33 arttı: Sınıf mevcutlarında korkulan olmadı. Lisenin zorunlu olması ve ilköğretime başlama yaşının düşmesiyle kentte yüzde 33 öğrenci artışı oldu. Bunlar için hazırlık yaptık. Pasif derlikleri ve müdür odalarını sınıf yaparak 2700 derslik elde ettik. 2012-2013'e toplamda 4 bin 905 yeni derslikle başladık. 60 ayların tamamı gelirse sıkıntı yaşarız diyerek belli bölgelere okulların bahçesine prefabrik okullar yaptık. Eğitim başlayınca çok ciddi sorun olmadı. 2013-2014 eğitim yılı içinde 7400 derslik yapılacak. 5 bin tanesi eğitim yılına yetişecek. İlkokula başlama yaşı isteğe bağlı 60, zorunlu 66 ay. Yine rapor alınabilecek. Geçen sene sınıfları oluştururken yaş aralığını baz almalarını istemiş, böyle bir genelge yollamıştım. Bu yıl da böyle olacak.
Üç tür okul olacak: Bu yıl okul dönüşümleri tamamlanacak. Üç türlü okulumuz olacak. 1- Bahçesinde iki blok varsa birisi ilkokul ikincisi ortaokul oluyor. 2- Kademeli dönüş yaptığımız okullar yani ilkokul ya da ortaokul olan okullar. İlkokul dediklerimizin 4. sınıf mezunlarını ortaokula gönderdik. Ortaokul yaptığımız okulların birinci sınıfına öğrenci almadık. 3- Hiç dönüştüremediklerimiz var. Bunları da dönüştürüyoruz. Kriter olarak 2 kilometrelik bir yarıçap koyduk. Bu okulun 2 kilometre yakınında başka bir okul varsa dönüşüm yapıyoruz. Biri ilkokul diğeri ortaokul oluyor. Diyelim ki okul ortaokul oldu, ilkokul öğrencileri sınıf ve öğretmeniyle gidiyor yakındaki ilkokula dönüşen okula. Eğer yakınında okul yoksa o okulu dönüştürmüyoruz. Hem ortaokul hem ilkokul olarak devam ediyor. Bu okulların dönüşümlerini yeni okul yapılıncaya kadar devam edecek.
Yedi imam hatip kapanacak: 125 imam hatip ortaokulu var. Bunların 85'i ilkokuldan dönüştürülen okullar. Diğerleri imam hatip liselerinin bünyesindeki ortaokullar. 71 de İmam Hatip Lisesi var. Ortaokullardan iki tanesi kapanacak. Bunlar Büyükçekmece Ömer Gültekin Yavuz Selim ve Bakırköy İbni Sina . Birinin 19 diğerinin 18 öğrencisi var. 5 de açılıp öğrencisi olmayan ortaokul var. Bunlar da kapanacak ama resmi süreç başlamadı.
Veli de haklı: Mağduriyet olmayacak şekilde yapıyoruz dönüşümleri. Okul aile birlikleri, muhtarlar, sendikalardan görüşler alıyoruz. Veliler geliyor, bizzat görüşüyoruz. Velileri de sorgulamıyoruz, talepleri haklı. Çocuğu başladığı okulda bitirsin istiyor. Eğitimde kaos olacak dönemde bile hazırlık yapıyorduk çok zor olmadı ama okul sayılarının fazla olması dönüşüm sırasında bunaltıyor. Bir okula ilkokul diyorsunuz niye ortaokul değil deniyor, ortaokul diyorsunuz niye ilkokul değil deniyor? O kadar masum ve insani bir soru ki ama bunun da sonu yok. Dönüşüm sırasında büyük oranda isabetsizlikler beklemiyoruz ama İstanbul gibi bir yerde 1800 yakın okuldan bahsediyoruz. Vatandaş şu andaki okuluna yürüyerek gidiyorsa mümkün mertebe yine yürüyerek gitmeli.
Kademeli dönüşüm sorun yaratıyor: Kademeli dönüşümde öğretmenlerin norm fazlası duruma düşmeleri durumunda mağduriyet yaşıyorlar. Kademesiz geçiş yaptığınız zaman, diyelim ki ilkokul yaptınız bir okulu, bir diğerini de ortaokul yaptınız, ilkokul öğretmelerini ilkokula , ortaokul öğretmenlerini ortaokula gönderiyorsunuz. Bir anda bitiyor. Ancak kademeli olunca 4. sınıfı mezun eden öğretmen açığa çıkıyor. Onları başka okullara yerleştirmemiz gerekiyor. Ya da yönetmeliğe göre açığa çıkan öğretmenden daha az hizmet puanı olan öğretmen varsa okulda, o öğretmen norm fazlası oluyor. Hizmet süresi çok olan kalıyor. Bu kez diğer sınıfı öğretmeni değişiyor. Geçen hafta bakanlık genelge yolladı. Norm fazlası olanı isteğe bağlı dilekçe vererek bulunduğu eğitim bölgesinde biz değerlendireceğiz, sonra kendi ilçesinde sonra il içerisinde değerlendireceğiz.
Müdür atamaları çözülecek: Öğretmenlerin norm fazlası olmasından dolayı ve dönüşen okulların müdürlerin atamaları nedeniyle sorun yaşıyoruz. Müdürlerin atama yönetmeliğine göre ortaokula atanırken branş öğreteni olma ve altı saat derse girme şartı var. Diyelim bir ilköğretim okulunu ortaokul yaptık.Ancak müdürü sınıf öğretmeni olduğu için ortaokulun müdürlüğüne atanamıyor. Bunu da şöyle çözmek istiyoruz. Müdürlerin görev süresi 5 yıl sonra rotasyon yapılıyor. Dönüşen okulların müdürlerinin rotasyon süresi dolana kadar o okulda kalmasını talep ediyoruz.Bakanlıktan talep ettik, yanıt bekliyoruz.
Serbest kıyafet veliye bağlı: Serbest kıyafet üzerinde de bakanlık çalışıyor. Özel okullara verilen veli inisiyatifinin ( velilerin yüzde 60'ının istemeleri halinde) kamu okullarına da verileceği düşünülüyor.
Yeni yıla yeni proje: Arzu ettiğim bir proje var. 60 aylık öğrenciler olma bile İstanbul'da sınıflarımız kalabalık. Kalabalık sınıflara 60 aylık çocuk da olduğu zaman öğrenmelerine ilişkin sıkıntılar olacak. Eğitim fakültesi son sınıf öğrencileri, birinci sınıf okutan sınıf öğretmenlerine yardımcı olabilir. Hem onların eğitimi açısından önemli hem hem de sınıf öğretmenin işini kolaylaştıracak. Tüm eğitim fakültesi dekanları ile konuştum. Böyle bir proje arzu ediyorum.
Rakamlarla 4+4+4
- 4+4+4'ten sonra kentte ilkokul ve lise olmak üzere öğrenci sayısı yüzde 33 arttı.
- Birinci sınıfa başlayan 300 bin öğrenciden yüzde 8'i isteğe bağlı okula başlama yaşı 60-66 ay arasında yer alan çocuklar, zorunlu okula başlama yaşında olan 66 ay ve üstü olan çocuklardan ise yüzde 4'ü rapor aldı.
- Kentteki 1886 okulun yüzde 69'u dönüştürüldü. Bunların 712'si müstakil ilkokul, 493'ü müstakil ortaokul, 106'sı imam hatip ortaokulu oldu. 286 okul ise aynı binada hem ilkokul hem ortaokul.
- Türkiye genelinin aksine 4+4+4'ten sonra ortaöğretime geçişte öğrenci kaybında artış olmadı. 14-17 yaş arasındaki öğrencilerin yüzde 26'sı açık öğretimi hariç hiçbir okula devam etmiyor. Geçen sene bu rakam yüzde 28 idi.
- 4+4+4'lü eğitim yılında ilköğretimde sınıf mevcudu ortalamaları 44, ortaöğretimde 37 oldu.
- Özel okullara kayıtlar bir önceki yıla okul öncesinde yüzde 15, ilköğretimde yüzde 15.51, ortaöğretimde yüzde 5.56 arttı.